Ta nghe nói về công nghệ tế bào gốc hàng ngày trên các phương tiện truyền thông, được giới thiệu về các công nghệ lưu trữ và các ngân hàng lưu trữ khắp nơi. Thế nhưng, lợi ích mà việc này mang lại cho sức khỏe con người có xứng đáng với những điều kiện đã bỏ ra hay không?
Các loại tế bào gốc dây rốn và công dụng trong y học
Tế bào gốc máu dây rốn
Tế bào gốc máu dây rốn có nhiều trong dây rốn của trẻ sơ sinh và được thu thập ngay sau khi trẻ ra đời. Tế bào gốc có khả năng chữa trị nhiều bệnh bằng cách tạo ra các tế bào và mô mới khỏe mạnh. Loại tế bào này có khả năng tăng sinh và biệt hóa thành 3 loại tế bào máu thiết yếu của cơ thể là: tế bào hồng cầu, tế bào bạch cầu tế bào tiểu cầu.
Trong cấy ghép máu cuống rốn, tế bào gốc được truyền vào dòng máu của bệnh nhân, nơi chúng hoạt động - chữa bệnh và khôi phục các tế bào và mô bị tổn thương. Khi cấy ghép tế bào gốc thành công, máu và hệ thống miễn dịch của bệnh nhân sẽ được tái sinh và tăng cường khả năng hoạt động.
![]() |
Tế bào gốc máu mở ra tương lai khỏe mạnh hơn cho các bệnh nhân có bệnh lý huyết học
|
Tế bào gốc tạo máu được lấy từ nhiều nguồn khác nhau trên cơ thể như: máu dây rốn, tủy xương và máu ngoại vi. Việc ứng dụng để cấy ghép loại tế bào này chữa được nhiều loại bệnh lý như: rối loạn tế bào gốc máu, các dạng bệnh bạch cầu cấp và mãn tính, ung thư máu, rối loạn tăng sinh tủy xương, các khiếm khuyết di truyền, rối loạn suy giảm miễn dịch, rối loạn huyết học lành tính, là tiềm năng cho liệu pháp tế bào và ngành y học tái tạo…
Một bệnh lý cấp tính đã được chữa trị thành công nhờ tế bào gốc là bệnh bạch cầu lymphoblastic. Để thay thế các tế bào này, bệnh nhân được cho cấy ghép tế bào gốc tạo máu, để thay thế các tế bào mắc bệnh. Các tế bào gốc này sẽ dần tái tạo các tế bào mới khỏe mạnh hơn và giúp kiểm soát bệnh hiệu quả hơn. Thông thường, việc điều trị bệnh bạch cầu sẽ cần đi kèm với các phương pháp khác như hóa trị hoặc xạ trị để loại bỏ các tế bào bạch cầu không khỏe mạnh.
Các tế bào cho việc cấy ghép được thu thập từ máu hoặc tủy xương của người hiến khỏe mạnh. Trong thực tế, việc cấy ghép này có hiệu quả, vì trong tế bào gốc máu có chứa các tế bào miễn dịch quan trọng, giúp tiêu diệt các tế bào leukemia. Để một ca cấy ghép diễn ra thành công, người hiến cần có chỉ số sinh học phù hợp với bệnh nhân. Nếu không, do cơ chế miễn dịch trong cơ thể, các tế bào hiến tặng được cấy ghép có thể bị tấn công bởi hệ thống miễn dịch của bệnh nhân.
Nhờ hàng loạt các thành tựu quan trọng trong công cuộc nghiên cứu và chữa bệnh, hiện nay, việc lưu trữ tế bào gốc máu dây rốn đã được tiến hành áp dụng phổ biến trên thế giới lẫn Việt Nam vì mức độ tương thích và biệt hoá cao. Tuy nhiên, do đặc điểm về công nghệ và điều kiện lưu trữ mà các ngân hàng tế bào gốc khác nhau sẽ có thời hạn lưu trữ khác nhau.
Tại Việt Nam, có ngân hàng tế bào gốc uy tín và giàu kinh nghiệm hàng đầu Thái Lan Medeze, nơi sở hữu độc quyền công nghệ lưu trữ tiên tiến và thiết bị chiết tách khép kín tự động AXP AutoXpress. Máy AXP có khả năng chiết tách gần như tuyệt đối, đạt đến 99% lượng tế bào gốc tạo máu có trong máu dây rốn. Nhờ đó, giúp tận dụng triệt để nguồn tế bào gốc có trong dây rốn trẻ sơ sinh.
Tế bào gốc mô dây rốn
Tế bào gốc mô dây rốn được tìm thấy ở nhiều cơ quan trong cơ thể như: tủy xương, dây rốn, răng sữa, nước ối, mô mỡ, nguyên bào sợi. Hỗ trợ trong việc sửa chữa mô bằng cơ chế giảm viêm, hạn chế sự chết theo chương trình của tế bào.
Loại tế bào này được ứng dụng trong việc điều trị và giảm nhẹ biến chứng các bệnh lý nguy hiểm như: rối loạn bề mặt nhãn cầu, rối loạn biểu mô trường diễn, thoái hóa thần kinh, thoái hóa điểm vàng, ghép da bỏng, thoái hóa khớp, xơ gan, chấn thương tủy sống, đa xơ cứng, thoái hóa tiểu não, bại não... Ngoài ra, tế bào gốc trung mô khi kết hợp với tế bào gốc máu giúp hỗ trợ làm tăng tỷ lệ thành công trong một ca ghép tế bào máu dây rốn.
![]() |
Phòng thí lưu trữ tế bào gốc tại Medeze trụ sở Thái Lan |
Trường hợp ghép tế bào gốc trung mô dây rốn đầu tiên được thực hiện vào tháng 10 năm 1988, bởi bác sĩ Eliane Gluckman (Bệnh viện Saint Louis, Pháp) trên bé trai 5 tuổi, bị bệnh thiếu máu Fanconi, từ MCR của em gái sơ sinh của bệnh nhân. Sau ghép tủy mọc tốt, bệnh nhân khỏi bệnh và cho đến nay bệnh nhân vẫn ở trong tình trạng sức khỏe ổn định.
Từ đó, tế bào gốc trung mô được sử dụng ngày càng nhiều để ghép trên lâm sàng, như là một nguồn tế bào gốc để thay thế tủy xương. Đến nay, trên thế giới đã có nhiều ngân hàng tế bào gốc trung mô và biểu mô được thành lập và cũng đã thực hiện ghép nhiều ca tế bào gốc trung mô đồng ghép và dị ghép.
Công nghệ lưu trữ tế bào gốc có xứng đáng được quan tâm?
Việc phát hiện ra công dụng của tế bào gốc được xem là bước tiến mới mang tính cách mạng trong lĩnh vực y học. Các liệu pháp tế bào gốc đã và đang tạo ra nhiều thành tựu quan trọng trong công cuộc phòng ngừa và điều trị các căn bệnh hiểm nghèo.
Việc áp dụng công nghệ tế bào gốc trong y khoa được xem là phương pháp thay thế cho hầu hết các liệu pháp chữa bệnh chữa bệnh gây đau đớn và tốn kém thông thường. Bên cạnh đó, đây còn là loại nguyên liệu mới vô hạn với khả năng tăng sinh số lượng nhiều, có tính điều trị hiệu quả và an toàn hơn hẳn so với các phương pháp khác.
Mặc dù tiềm năng của tế bào gốc vốn luôn được các nhà khoa học cho là vô hạn, song giới hạn về kỹ thuật và công nghệ của thời đại khiến con người hiện vẫn chưa thể khai thác và tận dụng triệt để công dụng của chúng. Mặt khác, với những cống hiến cho y học đến thời điểm này, cộng với hàng loạt kết quả khả quan đang dần được ghi nhận, việc đầu tư vào công nghệ lưu trữ lẫn điều trị bằng tế bào gốc hiện đang được người dân và các nhà nghiên cứu hết sức ủng hộ. Biết tận dụng những gì chúng ta đang có để bảo vệ chính bản thân mình quan trọng hơn việc chờ đợi phép màu từ công nghệ và thời đại.
>>> Xem thêm về công dụng tế bào gốc trong lĩnh vực thẩm mỹ tại: https://sotaygiadung.com/kien-thuc-gia-dinh/cong-dung-te-bao-goc-trong-linh-vuc-tham-my/
>>> Xem thêm về công dụng tế bào gốc trong lĩnh vực thẩm mỹ tại: https://sotaygiadung.com/kien-thuc-gia-dinh/cong-dung-te-bao-goc-trong-linh-vuc-tham-my/
No comments:
Post a Comment